Mất lớp đất giàu dinh dưỡng
Có nguồn nước tự chảy để tưới cho vườn cà phê trong bối cảnh được miễn thủy lợi phí, giá điện, nhiên liệu liên tục tăng, là điều người trồng cà phê nào cũng ao ước. Nhưng có một điều mà giờ đây họ mới nhận ra…
Chị Hoà ở Ia Sao có 1 ha cà phê nằm ngay cạnh nguồn nước chính của công trình thủy lợi Biển Hồ. Cứ mỗi mùa tưới cà phê đến, trong khi ai nấy cũng thấp thỏm lo nước tưới thì riêng chị Hoà vẫn “bình chân như vại” bởi chì cần mở cống trong vòng dăm tiếng đồng hồ là nước đã lênh láng cả mặt vườn…
Nhưng dăm năm trở lại đây, chị Hoà bỗng nhận ra rằng, vườn cà phê của mình năng suất mỗi ngày mỗi giảm sút mặc dù định mức đầu tư không thay đổi. Những hàng cà phê đầu nguồn nước cứ cằn dần và ít trái hơn hẳn những cây trồng cuối nguồn. Mặc dù gia đình chị đã xử lý đất rồi tái canh, tình hình vẫn không được cải thiện. Trong khi đó vườn cà phê của anh Hùng cũng cùng định mức đầu tư nhưng tưới bằng máy, năng suất luôn ổn định trên 14 tấn.
Không riêng gì chị Hoà, khảo sát tại Nông trường cà phê 706, Nông trường cà phê Ia Sao I cũng cho thấy: Trên cùng một vùng đất, cũng một định mức đầu tư, những diện tích được tưới bằng máy bơm cho năng suất ổn định hơn, vườn cây ít già cỗi hơn…Như diện tích 24 ha của đội 7, rồi 50 ha của đội 10… những nông trường này có năng suất luôn ổn định trên 12 tấn từ lúc trồng mới đến nay…
Theo các cán bộ kỹ thuật, nguyên nhân rất dễ thấy: Tưới bằng nguồn nước tự chảy, áp lực của nước sẽ rửa trôi lớp đất giàu chất hữu cơ bề mặt và các nguyên tố vi lượng, làm đất bị chai. Thêm một hạn chế khác là tưới bằng nguồn nước tự chảy, chủ vườn không thể bón phân bổ sung vào mùa khô, Điều này dẫn đến hệ quả là cây bị mất cân đối nguồn dinh dưỡng, lãng phí phân bón; năng suất vườn cây không đồng đều – nhất là với những vườn cây có địa hình dốc…
Thấy rõ những tác hại của việc tưới cà phê bằng nguồn nước tự chảy, thời gian gần đây, nhiều hộ trồng cà phê đã dùng máy để bơm tưới. Họ nhận ra là, dù tốn thêm khoảng triệu đồng mỗi đợt tưới, nhưng năng suất cũng đủ bù lại và cái lợi lâu dài là vườn cà phê sẽ phát triển bền vững.
Bà con tham khảo thêm mô hình tướ cà phê bằng phương pháp phun mưa (loạt bài)
